Urodzinowy dzień otwarty w Muzeum Czechowicza

"Józef Czechowicz, syn Pawła i Małgorzaty z Sułków, urodził się jako czwarte z kolei dziecko w rodzinie, czwarte i ostatnie. (…) Urodził się w suterenie, w tej samej, w której zmarła jego matka, w domu numer trzy, przy ulicy Kapucyńskiej w Lublinie (obecnie dom Morajnego, naówczas – własność Banku Handlowego w Warszawie). Ochrzczono Józefa Czechowicza w katedrze lubelskiej w nawie po prawej stronie, przy starej chrzcielnicy. Wisiał tam wówczas i długo jeszcze potem w ołtarzu baptysyjnym obraz Anioła Stróża, obecnie umieszczony w prawym przedsionku kościoła. Obrządku chrztu udzielił Józefowi Czechowiczowi w dniu 19 marca 1903 roku o godzinie 19 ksiądz Józef Kobyliński.Rodzicami chrzestnymi byli: Franciszek Zych, dozorca, lat 42, i Marianna z Sułków Aleksińska, siostra Małg. z Sułków Czechowiczowej, lat około 35. Poza tym przy chrzcie asystowali: Katarzyna Czechowicz, babka Józefa, Jan Aleksiński, mąż Marianny, rodzina Franciszka Zycha i Bartłomiej Kołodziej, służący, lat 32."

Józef Czechowicz, „Fakty” (fragment)

Wystawa "Autoportret"

Wątki autobiograficzne były integralnym elementem twórczości Józefa Czechowicza. Poeta, który był twórcą jednego z najbardziej wyrazistych języków wrażliwości w poezji polskiej minionego stulecia, poświęcił wiele uwagi kwestiom związanym z indywidualnymi doświadczeniami. Pojawiały się w jego twórczości literackiej na różne sposoby; przenikały do wierszy, stawały się punktem wyjścia dla utworów prozatorskich, przewijały się również w tekstach poetyckich i wspomnieniowych. Najbardziej znanym wierszem o takim charakterze jest „autoportret”, który został opublikowany w tomie „w błyskawicy” z 1934 roku. Właśnie ten utwór uczyniliśmy przewodnim motywem wystawy, którą przygotowaliśmy specjalnie na 121. rocznicę urodzin Józefa Czechowicza. Jest to bowiem tekst, w którym poeta w syntetyczny sposób przedstawia swoje doświadczenia, przenosząc opowieść biograficzną w sferę poezji, gdzie stawały się częścią skomplikowanego oraz wielowymiarowego poetyckiego uniwersum. Kluczowym aspektem tego procesu była praca wyobraźni, która – jak sam pisał – była „pomostem między światami”.

Wystawa jest zaproszeniem do świata Józefa Czechowicza – artysty, który na różny sposób oraz przy pomocy różnych form literackich tworzył na bieżąco różne warianty swojego „autoportretu”, pozwalający prześledzić, w jaki sposób poeta przekraczał ów „pomost między światami”. Robił to zarówno w poezji, jak i w prozie, czego świadectwem są liczne zapiski o charakterze autobiograficznym, gdzie porządkował dzieje własnej rodziny oraz relacjonował poszczególne epizody swojej biografii. Prowadził również dość regularne zapiski diarystyczne, w których prze-pisywał doświadczenia dnia codziennego, wplatał je w inne porządki oraz układał zgodnie z logiką opowieści biograficznej.

Zwiedzający naszą wystawę będą mieli okazję zapoznać się z tymi zapiskami oraz przekonać się, jak wyglądała dynamika powstawania tych ważnych, bo dających nam wgląd w proces twórczy tekstów rękopiśmiennych. Zaprezentujemy też materiały związane z życiem oraz twórczością Józefa Czechowicza. Będą to między innymi dokumenty oraz fotografie rodzinne, jak również zasuszony kwiat, zerwany przez poetę przed ponad stu laty w Słobódce.

Dodatkowo, w przeddzień urodzin Czechowicza (14 marca godz. 18:00), Muzeum zaprasza na spektakl: Opowieść o papierowej koronie / czytanie performatywne**

Głównym celem inscenizacyjnym będzie skłonienie widza/słuchacza do poszukania odpowiedzi, czy dzisiejsza młodzież odnalazłaby się w realiach ubiegłego wieku ? Jak młodzieńcza wrażliwość, zapał, postrzeganie świata, marzenia wpływają na rozwój i zmianę wizerunku miasta na przestrzeni lat. Czy jesteśmy w stanie zarazić ludzką wrażliwością następne pokolenia? Do zrealizowania projektu zaprosiliśmy młodzież z lubelskich szkół średnich.

koordynatorka projektu: Nina Michałek
reżyseria: Wojciech Rusin
muzyka: Michał Zetena Zaniewski
wykonawcy: młodzież licealna z Lublina

Zadanie finansowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Przestrzenie Sztuki, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego. Lokalnym operatorem programu jest Centrum Kultury w Lublinie.